Το ρόδι είναι ένα φρούτο που βρίσκεται σε αφθονία στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας. Η διατροφική του αξία είναι μεγάλη καθώς περιέχει πολύτιμες βιταμίνες και αντιοξειδωτικές ουσίες με ευεργετική επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό.
Στις παραδόσεις πολλών λαών το ρόδι κατέχει σημαντικό ρόλο καθώς θεωρείται σύμβολο καλής τύχης, ευεξίας και γονιμότητας. Χώρα καταγωγής του θεωρείται η Περσία, όπου από εκεί διαδόθηκε ανατολικά προς Ινδία και άπω Ανατολή και δυτικά σε όλες τις μεσογειακές χώρες. Στην Ισπανία είναι ιδιαίτερα δημοφιλή και μάλιστα, η Γρανάδα της Ισπανίας, πήρε το όνομά της από τα υψηλής ποιότητας ρόδια που παράγονταν εκεί. Στην Ελλάδα καλλιεργείται κυρίως στα νησιά του Βορείου Αιγαίου, στα Δωδεκάνησα, στην Κρήτη, στην Αργολίδα, στη Μαγνησία, και την Εύβοια.
Η κατανάλωση του έχει πολλαπλά οφέλη για την ανθρώπινη υγεία. Κλινικές και εργαστηριακές μελέτες δείχνουν πως ο χυμός του ροδιού διαθέτει αντιοξειδωτικές, αντινεοπλασματικές, αντιαθηρογόνες, αντιϋπερτασικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, καθώς είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικά συστατικά όπως οι πολυφαινόλες και τα φλαβονοειδή. Ας δούμε αναλυτικότερα τις ιδιότητες του ροδιού :
- Αντιοξειδωτική δράση
In vitro μελέτες δείχνουν πως ο χυμός και τα σπόρια του ροδιού διαθέτουν ουσίες με 2-3 φορές ισχυρότερη αντιοξειδωτική δράση συγκριτικά με το κόκκινο κρασί ή το πράσινο τσάι. Τα συστατικά αυτά βοηθούν στην απομάκρυνση των ελευθέρων ριζών, στην ελάττωση του οξειδωτικού στρες, στην αποτροπή της υπεροξείδωσης των λιπιδίων και στη βελτίωση της αντιοξειδωτικής ικανότητα του πλάσματος.
- Αντικαρκινικές ιδιότητες
Τα εκχυλίσματα συστατικών του ροδιού έχουν αντινεοπλασματικές ιδιότητες, αναστέλλοντας τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό και τη διεισδυτικότητα των καρκινικών κυττάρων του προστάτη ενώ επάγουν την κυτταρική απόπτωση (προγραμματισμένο θάνατο) και ελαττώνουν την αύξηση του μεγέθους του κακοήθους όγκου. Επιπλέον, υπάρχουν ενδείξεις αναστολής της αγγειογένεσης σε μορφές καρκίνου του μαστού.
In vitro μελέτες σε κυτταροκαλλιέργειες, στις οποίες χρησιμοποιήθηκαν εκχυλίσματα ροδιού, έδειξαν ελάττωση της κυτταρικής βλάβης που προκαλεί η υπεριώδης ακτινοβολία UVA και UVB στην επιδερμίδα. Το εύρημα αυτό συνηγορεί υπέρ μιας πιθανής φωτο-χημειοπροστατευτικής δράσης έναντι της ακτινοβολίας.
- Αντιφλεγμονώδεις δράσεις
Ο χυμός του ροδιού διαθέτει σημαντικές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες καθώς τα συστατικά του αναστέλλουν τη δράση ενζύμων που εμπλέκονται σε διαδικασίες σχηματισμού φλεγμονών. Η αναστολή της φλεγμονώδους αντίδρασης ενδεχομένως εμποδίζει την αποδόμηση του κολλαγόνου και την βλάβη του αρθρικού χόνδρου ειδικά σε παθήσεις όπως η οστεοαρθρίτιδα.
- Επιδράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα
Η κατανάλωση χυμού ροδιού βοηθά στη ρύθμιση της υπέρτασης και στην ελάττωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης. Επίσης, η παρατεταμένη κατανάλωση χυμού από ρόδι οδηγεί σε ελάττωση του πάχους του αγγειακού τοιχώματος σε ασθενείς με στένωση των καρωτίδων. Βελτιώνει επίσης την αιμάτωση του μυοκαρδίου σε ασθενείς με ιστορικό στεφανιαίας νόσου, ελαττώνοντας την εμφάνιση στηθαγχικών επεισοδίων.
- Αντιδιαβητική και αντιαθηρογόνος δράση
Η συστηματική χορήγηση χυμού ροδιού σε διαβητικούς οδηγεί σε βελτίωση της ευαισθησίας τους στην ινσουλίνη (διαπιστώθηκε ελάττωση του ενδογενούς C-πεπτιδίου) με σύγχρονη ελάττωση της αθηρωμάτωσης (μειωμένη πρόσληψη οξειδωμένης LDL χοληστερόλης από τα μακροφάγα του αγγειακού τοιχώματος). Επιπλέον, βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη καθώς οδηγεί σε ελάττωση των επιπέδων τόσο της ολικής όσο και της LDL χοληστερόλης.
- Αντιμικροβιακή δράση
Τα εκχυλίσματα ροδιού έχουν αντιμικροβιακή δράση και είναι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση φλεγμονών της στοματικής κοιλότητας, της περιοδοντίτιδας και της μυκητιασικής στοματίτιδας. Υπάρχουν ενδείξεις βακτηριοκτόνου δράσης in vitro έναντι παθογόνων όπως ο Χρυσίζων Σταφυλόκοκκος και το κολοβακτηρίδιο.
Η σύγχρονη επιστήμη επιβεβαιώνει τις εμπειρικές παρατηρήσεις παλαιοτέρων και ιδιαίτερα τη φράση «το ρόδι καθαρίζει το αίμα» που συχνά ακούγεται από τα χείλη παππούδων και γιαγιάδων. Το φαρμακείο της φύσης παρέχει εξαιρετικά μέσα πρόληψης και συμπληρωματικής αντιμετώπισης πλειάδας παθήσεων. Σε αυτά ανήκουν ο καρπός και ο χυμός του ροδιού που βρίσκονται εύκολα σε καταστήματα βιολογικών ειδών και τροφίμων.
Βασίλειος Ι. Πεππές MD,MSc,MBA
Ειδικός Παθολόγος
